Vücutta özellikle çocukluk ve ya ergenlik döneminde spor yapan bireylerde en kolay kırılabilen kemik, köprücük kemiğidir. Kemiğin geometrik özelliği sebebiyle dışardan gelen sert darbeler kolaylıkla kırılmayla sonuçlanabilir. Çocukluk ve ergenlikte omuzun üzerine düşme sonucu bu yaşlarda gelişmeye bağlı olarak yumuşak olan bu kemikte kırılmaya sebep olabilir. Sporcularda genellikle dağ bisikleti ile doğa tırmanışı yapan bisikletçilerde düşme sonrasında sık görülür.
KIRILMA SONRASI
Omuz ve boyun arasındaki bölgede şiddetli ağrı, omuzun öne-arkaya-yana geriye hareketlerinin tamamınında ağrı olması, parmağınızla köprücük kemiğinin üzerinden geçerken düzensizlikler/pütürtüler kırığın ilk belirtileridir. Kimi durumlarda kanamaya bağlı bölgede kızarma-morarma olabilir. Kırık gerçekleştikten sonra hızlıca acil servise gidilerek röntgen ile kırık şüphesi kesinleştirilmelidir.
TEDAVİ SÜRECİ
Kırığın tespitinden sonra ameliyat gerektirmez. Omuz 8 tipi askı/bandajı ile kırık sabitlenir ve kaynaması beklenir. Kaynama süreci kişiden kişiye değişse de ortalama 6-8 hafta arasında değişkenlik gösterir. Bu süreçte fizik tedavi alınırsa kırık sebebiyle zayıflayan kaslar ve hareket limitasyonları minimuma indirilebilir. 6-8 hafta sonra kırığın iyileşmesinden sonra zayıflamış ya da daralmış eklem hareketleri için fizik tedavi şarttır. Bilinçsiz kuvvetlendirme ve ya zorlamalar farklı sakatlıklara yol açabilir. Kırık sonrası spora geri dönüş süresi ortalama 2-3 aydır.
Tedavi Basamakları:
Tedavi süreci 3 e ayrılır. Kırığın iyileşmesi, hareketlerin kazanımı ve spora dönüş
Kırığın iyileşmesi; (6-8 Hafta)
Bu evrede kırık bölgesinin kaliteli iyileşmesi için dolaşımı arttırıcı basit egzersizler
Hareketsizlik sebebiyle kısıtlanması olası eklemlerin pasif mobilizasyonu
Kırık çevresinde yapışıklığı önleyici yumuşak doku mobilizasyonları
Ağrı için elektroterapi uygulamaları
Hareketlerin Kazanımı; (2-4 hafta)
Askılık çıkarıldıktan sonra bazı omuz hareketleri kısıtlanmış olabilir. Bunları açmaya yönelik manuel terapi uygulamaları yapılır.
Zayıflamış kaslar kuvvetlendirilir.
Omuz bölgesinin denge ve koordinasyon egzersizleri basit olarak yapılır
Spora dönüş; (1-2 hafta)
Bu evre sportif aktivite yapan bireyler için uygulanır. Sportif aktiviye yapmayan bireyler bu safhada tedavisi bitirilebilir.
İleri seviye kuvvetlendirme, denge ve koordinasyon egzersizleri yapılır.
Hareket korkusu varsa bunlara yönelik spora, branşa ve mevkiye özel saha çalışmaları yapılır.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kırık bölgesi Omuz 8 tipi askı/bandajı ile sabitlendikten sonra kesinlikle baş üstü hareketlerden kaçınılmalıdır. Yüksek raftan eşya alma, dolaba askı asma, ranzaya tırmanma gibi aktiviteler kırık kemikte harekete sebep olacağı için iyileşme süresini uzatacaktır. Aynı zamanda yüz üstü veya yan yatma gibi uyku pozisyonları tehlikeli ve ağrılı olacaktır. Bu dönemde sırt üstü uyumak en güvenlidir. Fizyoterapistin ve doktorun uyarıları ve ödevleri mutlaka dinlenilmesi ve uygulanması gerekir.
Yorumlar